ERZURUM EKONOMİSİNİN ALTERNATİF KAYNAKLARI
Ekonomi coğrafyadan ve kültürden ayrı bir şekilde ele alınıp incelenmesi mümkün olmayan özel ve ihtisas gerektiren bir konudur. Bu açıdan baktığımız zaman Erzurum ekonomisini coğrafik ve kültürel açıdan ele alınması gereklidir.
Erzurum özel bir coğrafyaya sahiptir. Doğunun batıya açılan penceresidir. Burada doğu derken sadece Doğu Anadolu bölgesi için söylemiyoruz. Doğu derken Doğu Karadeniz ve Kafkaslar coğrafyasını da dâhil ediyoruz.
Erzurum, bitki örtüsünün çeşitliliği ile birçok ekonomik faaliyete uygun bir coğrafyaya sahiptir. Bitki örtüsü denilirken akla gelen ilk sektör hayvancılıktır. Organik gıda sektörünün hızlı bir şekilde gündeme geldiği bugünlerde organik hayvancılığın ve et ürünlerinin önemi de gittikçe artmaktadır. Bölge ekonomisinin evveliyatının hayvancılık sektörüne dayandığı göz önüne alındığında bu sektörün üzerinde ciddi bir şekilde durulması gerektiği daha iyi anlaşılacaktır. Erzurum hayvancılığı sadece bölgenin değil ülkenin en önemli sorunu olan Et fiyatları sorununu çözebilecek bir kapasiteye sahip olmasına rağmen bu kapasite ciddi bir şekilde değerlendirilememektedir. Bölgede de tıpkı ülkemizde olduğu gibi hayvan varlığı açısından ciddi bir gerileme yaşanmaktadır. Erzurum ve çevresinde hayvancılık sektörünün hak ettiği konuma gelmesi için şu ana başlıklara dikkat edilmesi gereklidir.
Bölgenin mera alanları korunmalıdır. Ülkemizde hayvan sayısındaki azalışla, mera alanındaki azalmanın doğru orantılı olduğu düşünülürse bu konunun önemi kendiliğinden ortaya çıkacaktır. Erzurum’da hayvancılığın gelişmesindeki en önemli noktalardan biri ise hayvan ıslahıdır. Erzurum bölgesinin coğrafyasına uygun ırkların geliştirilmesi gerekmektedir. Bu ıslahın gerçekleşmesi için bölgenin yerli ırk çeşitlerinin ele alınarak ıslah yoluna gidilmesi gereklidir. Bölgede yerli kırmızısı olarak bilinen inek türünün bölgenin coğrafyası açısından en uygun ve uyumlu ırk olduğu bilinmektedir. Bu hayvanların verimliliğinin artırılması için uygun koşullarda bakılması ve gerekli şekilde beslenmesi gerekmektedir. Bu hayvanların açık alanlarda ve geniş alanlarda sürü şeklinde otlatılması gerekmektedir. Erzurum’da hayvancılık açısından markalaşma sorunu çözülmelidir. Bölgede önemli bir hayvan varlığı olmasına rağmen kendine özgü güçlü bir marka bulunmamaktadır.
Bitki örtüsünün en çok etkilediği bir diğer önemli sektör ise arıcılıktır. Erzurum çiçek çeşitliliğinin fazlalığı nedeniyle organik arıcılığın en önemli merkezlerinden biri olmaya adaydır. Arıcılık açısından en önemli iki husustan biri düşük nemlilik iken diğeri ise arıların 5Km’lik uçuş alanında bulabileceği çiçek çeşitliliğinin fazlalığıdır. Bu açıdan Erzurum çok uygun bir ortama sahiptir. Markalaşma sorunu Arıcılık sektöründe de yaşamaktadır. Erzurum balları başka yörelerin ismi altında satılmaktadır. Bu Erzurum ballarının dışarıda tanınmasına engel olmaktadır. Özellikle Karadenizli bal üretici ve satıcılarının Erzurum’da temin ettikleri balları kendi yayla balları olarak tanıtıp pazarladıkları bilinmektedir. Erzurum’da arıcılığın geliştirilmesi için markalaşmanın sağlanması, arıcılık sektöründe uzmanlaşmış gıda laboratuvarlarının açılması ve bal paketleme tesislerinin kurulması gereklidir.
Bitki örtüsünün bu iki sektörü etkilediği kadar etkilediği bir diğer sektör ise ilaç sektörüdür. Özellikle ilaç sektörünün hammadde ihtiyacını karşılayacak olan 40 çeşit bitkinin Erzurum coğrafyasında yetiştiği bilinmektedir. Yerli ilaç üretiminin gündeme geldiği bu günlerde Erzurum ilaç üretiminin merkezi olmaya adaydır. Erzurum bitki örtüsü kadar su rezervi ve kalitesi açısından önemli kaynaklara sahiptir. Eğimli bir coğrafyaya sahip olan Erzurum bu su kaynakları sayesinde enerji üretimi açısından önemli bir gelire sahip olabilir. Tatlı su ürünlerinin yetiştirilmesi yine bu su kaynaklarının geliştirilmesi için önemli bir diğer alternatif ekonomik faaliyettir. Özellikle Çoruh havzası rafting sporunun geliştirilmesi için uygundur. Bu spor dalı sayesinde turizmin bölgede gelişimine katkı sağlanabilir. Erzurum sahip olduğu kaliteli içme su kaynakları ile hazır içme suyu sektörünün gelişmesine uygun zemin hazırlamaktadır.
Erzurum’da markalaşmanın en fazla olduğu sektör bu sektördür. Buna rağmen kurumsallaşma açısından sıkıntılarını aşamamaktadır.
Erzurum yer altı kaynakları açısından zengin bir bölgedir. Özellikle taş ve mermer işlemeciliği krom, manyezit ve perlit madenciliği Erzurum ekonomisi açısından önemli birer yer altı zenginliği olarak bölge ve ülke ekonomisine hizmet etmeye hazırdır.
Erzurum tarihi ve kültürel açıdan zengin bir coğrafyadır. Tarihi eserleri, doğal güzellikleri, gastronomi zenginliği ve kış iklimi ile birçok alternatif turizm imkânına sahiptir. Turizmin geliştirilmesi için gerekli olan toplumsal alt yapı geliştirilmeli, ülke içi ve dışında tanıtımlar yapılmalıdır.
Erzurum ekonomisi açısından gelişmeye müsait olan bir diğer alan ise sportif faaliyetler için uygun bir yüksek irtifa kamp merkezi olmasıdır. Yüksek rakımı sayesinde bu ihtiyaca cevap verebilecek uygun bir potansiyele sahiptir. Kayakyolu semtinde bulunan yüksek irtifa antrenman sahasına yenileri eklenmelidir.
Başta OVİT tüneli olmak üzere peş peşe geliştirilen ulaşım projeleri ile Erzurum Ekonomik faaliyetler için avantajlı bir konuma geçmeye başlamıştır. Kadim ticari yollarının önemli bir merkezi olan Erzurum bu ulaşım projeleri sayesinde yeniden eski önemine kavuşacak gibi durmaktadır. Bu projeler sayesinde Erzurum- Trabzon, Rize, Gürbulak, Urfa, Ankara, İstanbul, Tiflis güzergâhlarında ulaşımı kolaylaşmıştır. Bu projeler sayesinde dünya ekonomisi ile Erzurum, entegre olma yoluna girmektedir. Erzurum bu projeler sayesinde önemli bir lojistik merkez olma yolunda ilerlemektedir.
Çağrı merkezleri Erzurum ekonomisinin önemli bir diğer ayağını oluşturmaktadır. Bu sektörün Erzurum’da gelişmesini sağlayan en önemli husus katma değeri yüksek olan sektörlerin gelişmemesi, bir öğrenci şehri olması ve asgari ücret seviyesinde çalışmaya hazır eğitimli nüfusun yüksek olmasıdır.
Atatürk ve Erzurum Teknik Üniversitesinin varlığı şehrin ekonomisi açısından son derecede önemlidir. Bu iki üniversite özellikle tüketime hazır önemli bir öğrenci nüfusunu şehre çekmekte ve bu şekilde şehir ekonomisi için önemli olan bir talep oluşumunu sağlamaktadır. Bu özellikle hizmet sektörünün gelişmesine katkı sağlamaktadır. Üniversitelerin bir diğer önemli katkısı ise şehrimizin Kafkas ve Ön Asya coğrafyasında önemli bir bilim ve kültür merkezi olarak tanınmasını sağlamasıdır.
Erzurum ve ülke ekonomisi için bölgemizdeki en önemli ekonomik kuruluş olan ERÇİMSAN gücünü birlikte iş yapma ortamından almaktadır. Türkiye’nin en büyük 500 büyük kuruluşu listesinde sürekli olarak üst sıralara tırmanan bu güzide kuruluşumuz profesyonel iş idaresi, birlikte iş yapma kültürü ve sürekli olarak kendini yenileme ve AR-GE faaliyetlerinden almaktadır.
Erzurum ekonomisinin gelişmesi için atılması gereken iki önemli adım vardır. Bunlardan ilki şehrimizin bir marka şehir haline getirilmesi diğeri ise güç birliğini yani ortaklık kültürünün gelişmesini sağlamaktır.
Erzurum ekonomisinin gelişmesinin önündeki en önemli neden Erzurumluların kendi şehirlerine küsmesi olmuştur. Bundaki en önemli neden kamu hizmetlerini yeterince ve gerektiği gibi alamaması olmuştur. Bu sorun bugün nispeten çözülmüş olsa da devam etmektedir. Bu sorunun aşılması ve göç olayının asgariye indirilmesi için Erzurum bir marka şehir haline getirilmelidir.
About The Author
