ERZURUM KONGRESİ’NİN RUHU
Birinci Cihan Harbi’nde yenilmiştik. Memleket işgal edilmiş, ordu lağvedilmişti. Durum feciydi. Limanlarımızda yabancı güçlerin gemileri, sokaklarımızda düşman askerleri… Padişah çaresizdi, sarayında esirdi. Bir kısım insanlar kurtuluşun Amerikan mandası, İngiliz mandası vs. ile mümkün olduğunu söylemeye başlamışlardı. Bir kısım insanlar ise kurtuluşun ancak mücadeleyle mümkün olabileceğini ileri sürüyor ve “Kırmızı saplı ay baltayı / Kırmadan kim yapabilir? / Darmadağını olan halkı… / Kırmadan kim toplayabilir? /Tutsak olan…