SARI GELİN TÜRKÜSÜNÜN KÜRTÇE VE FARSÇA VARYANTLARI
Erzurum Araştırmaları

SARI GELİN TÜRKÜSÜNÜN KÜRTÇE VE FARSÇA VARYANTLARI

KÜRTÇE VARYANTI SER LE SER RANÎ/SABAHA KADAR BAŞINI KUCAĞINA KOYDU SÖZLERİ Yar bo min bê wefa bû (Erkek) Sevgilim vefasız çıktı Ser leser rranî, taku beyanî Sabaha kadar başını kucağına koydu Bûn be mîwanî nazeninim O sevgilimin misafiriydi Dostî namîhrebanî Sör Merhametli bir sevgili değil leser rranî, taku beyanî Sabaha kadar başını kucağına koydu ben be mîwanî nazenînim Sevgilimin yeni aşkıydı Zorim hewll legel da Ona…

SARI GELİN TÜRKÜSÜ ERMENİ VARYANTLARI
Erzurum Araştırmaları

SARI GELİN TÜRKÜSÜ ERMENİ VARYANTLARI

ERMENİ VARYANTLARI Sarı Gelin türküsünün Ermeni varyantlarını incelemeden önce üç noktayı açıklamak isterim. İnternet üzerinde yapmış olduğumuz araştırmalarda iki farklı Ermeni varyantını bulduk ve bu bilgiyi Agos Gazetesi yazarı Patrak Estukyan ile yaptığımız telefon görüşmesi ile teyit ettirdik. (Patrak Estukyan, Telefon görüşmesi, 4 Ekim 2019). Sözlerin mümkün olduğu kadar Ermenice yazılması, Ermenice yazılarının altında okunuşlarını, okunuşlarının altında ise Türkçe anlamlarını yazmaya gayret ettik.. Ermenistan’da ve Amerika’da…

ERZURUM VARYANTI ERZURUM ÇARŞI PAZAR
Erzurum Araştırmaları

ERZURUM VARYANTI ERZURUM ÇARŞI PAZAR

ERZURUM VARYANTI ERZURUM ÇARŞI PAZAR ERZURUM ÇARŞI PAZAR VERSİYON 1 SÖZLERİ Erzurum çarşı Pazar, Neynim aman aman Neynim aman aman Neynim aman aman sarı gelin İçinde bir kız gezer Hop ninen ölsün sarı gelin aman Sarı gelin aman suna yârim Palan döken yüce dağ Neynim aman aman Neynim aman aman Neynim aman aman sarı gelin Altı mor sümbüllü bağ Hop! ninen ölsün sarı gelin aman Sarı…

SARI GELİN TÜRKÜSÜNÜN VARYANTLARI
Erzurum Araştırmaları

SARI GELİN TÜRKÜSÜNÜN VARYANTLARI

SARI GELİN TÜRKÜSÜNÜN VARYANTLARI KONUNUN ANLAŞILMASI İÇİN BİRKAÇ ZORUNLU AÇIKLAMA Yazımızın bu bölümüne geçmeden önce konunun anlaşılması için önemli olan birkaç konu hakkında kısa açıklamalar yapmamız gerekmektedir. Bu konular varyant ve versiyon kavramları, türkü derleme faaliyetleri, makam ve usuldür. Yazımıza varyant ve versiyon kavramlarına ilişkin kısa bir açıklama yaparak devam edelim. Varyant, müzikte söz ve söyleyiş tarzında çeşitleme anlamında kullanılmaktadır. Burada ki çeşitlemeden kasıt söz dizisi…

SARI GELİN TÜRKÜSÜNÜN COĞRAFİK, TARİHSEL VE KÜLTÜREL BÖLGESİ
Erzurum Araştırmaları

SARI GELİN TÜRKÜSÜNÜN COĞRAFİK, TARİHSEL VE KÜLTÜREL BÖLGESİ

Sarı Gelin türkümüzün öyküsünü ve aşağıda inceleyeceğimiz varyantlarını kontrol ettiğimiz zaman gözümüze ilk çarpan coğrafik ve tarihi unsurun Penek(Bana) Kalesi olduğunu görüyoruz. Şu anda Erzurum’un Şenkaya ilçesinin Penek Mahallesi sınırlarında kalan bu kale, tarihi hareketliliğin fazla olduğu Oltu- Göle yolunun üzerinde kalmaktadır. Dede Korkut Hikâyelerinde Ben Hisarı olarak anılan bu kale Gürcü Krallığı için stratejik önem taşıyan bir yer olma özelliğine sahipti. Bugün kalıntıları bulunan kilise…

SARI GELİN TÜRKÜSÜNÜN ÖYKÜSÜ VE KAHRAMANLARI
Erzurum Araştırmaları

SARI GELİN TÜRKÜSÜNÜN ÖYKÜSÜ VE KAHRAMANLARI

Sarı Gelin türküsü ismi ne adla geçerse geçsin aslında bir folk müzik türüdür. Folk müziği yani Türkçeye çevrilmiş haliyle halk müziği adı üstünde olduğu gibi halka ait olan ve çıkış kaynağı belli yada belirsiz olan halk hikayelerine dayanır. Halk hikâyelerinin çıkış yeri hemen hemen o öyküye konu olan kişilerin kimliği ve nereli olduklarını, halk ezgisinin sözlerinin manası hakkında iyi kötü bir fikrin oluşmasına yardımcı olur. Sarı…

Diyardan Sılay’a Sazıyla Sözüyle Sarı Gelin
Erzurum Araştırmaları

Diyardan Sılay’a Sazıyla Sözüyle Sarı Gelin

Müzik her ne kadar evrensel olsa da folk tarzındaki müzikte seslendirilen lirik eserin sözleri ve onun ezgileri bir coğrafyaya bir kültüre ve tarihe olan derin bağlılığı gösterir. Erzurum Çarşı Pazar türküsünün ezgi ve sözleri de böyledir. Folk müzikte seslendiren lirik eserler, bir şehre, bir kültüre ve bir tarihe bağlılığı ifade eder. Özellikle Erzurum gibi hareketli ve birçok acıları içinde barındıran bir tarihi geçmişe sahip coğrafyalarda bu…

BEŞ ŞEHİRDE ERZURUM
Erzurum Araştırmaları

BEŞ ŞEHİRDE ERZURUM

Giriş Ahmet Hamdi Tanpınar’ın en önemli eserlerinden biri de hiç şüphesiz Beş Şehir isimli denemesidir. Bir gezi anı denemesi olarak kaleme alınmış eserde Ankara, Erzurum, Konya, Bursa ve İstanbul şehirlerine ilişkin anı ve gözlemlerini aktaran Tanpınar, edebiyat açısından önemli bir eser vermesinin yanı sıra şehircilik açısından da kıymetli bir kaynak bırakmıştır. Bu çalışması şehir monografisi olarak uzun yıllar boyunca değerlendirilecek bir rehber eser olma özelliğini koruyacaktır.…

İSTANBUL – KARS ARASI DEMİRYOLU KRONOLOJİSİ
Erzurum Araştırmaları

İSTANBUL – KARS ARASI DEMİRYOLU KRONOLOJİSİ

1870 yılında Sultan Abdulaziz emri ile İstanbul- İzmit arası demiryolu döşenmesi için inceleme ve güzergah belirleme çalışmaları yapıldı. 1871 yılında demiryolu yapımına başlandı ve 4 Ekim 1872 tarihinde tren seferlerine başlandı 8 Ekim 1888 tarihli fermanla bu hattın İzmit-Ankara kısmının inşaat ve işletme imtiyazı Anadolu Osmanlı Şimendifer Kumpanyası’na verilir 2 Haziran 1890’da 40 km’lik İzmit-Adapazarı hattı hizmete açılmış ve 15 Mayıs 1891’de Bilecik’e varılmıştır. 1892 senesinin…

DEMİRYOLU’NUN ERZURUM’A ETKİSİ
Erzurum Araştırmaları

DEMİRYOLU’NUN ERZURUM’A ETKİSİ

Demiryolu ; sanayiye, ticarete, kültüre, sanata, edebiyata dair her alana etki eden en önemli buluşlardan biri olduğunu söylememiz mümkündür. 1830 Yılında İngiltere de başlayan demiryolu yolculuğu insan yaşamı kadar devlet ve şehirler üzerinde de tesirleri olmuştur. Demiryolunun Erzurum’a ne etkisi var sorusuna vereceğimiz cevap aslında çok basit ve kısa bir şekilde özetlenebilir. Bir şehri nasıl etkilemesi gerekiyorsa, Erzurum’u da o şekilde etkilemiştir. Bir şehre demiryolu gelmeden…